W Katowicach ruszyły kolejne inwestycje służące adaptacji do zmian klimatu. Nowe sieci kanalizacji deszczowej oraz zbiorniki retencyjne powstaną na terenie osiedla Widok, w Dąbrówce Małej, Brynowie oraz Kokocińcu. Pierwsze roboty budowlane już się rozpoczęły. Katowice uruchomią także system monitoringu sieci kanalizacyjnych.
To kolejne przedsięwzięcia związane z dużą retencją realizowane w Katowicach. W rezultacie na terenie miasta powstanie 25 podziemnych zbiorników retencyjnych o łącznej pojemności ok.
10 000 metrów sześciennych.
– Zmiany klimatyczne, których jesteśmy świadkami, wymagają od nas szybkich i zdecydowanych działań. W ubiegłym roku, w całej Polsce, zmagaliśmy się z suszą. W ostatnich dwóch latach w Katowicach zanotowaliśmy jedne z największych opadów dobowych w historii, które spowodowały lokalne podtopienia. Eksperci podkreślają, że kolejne lata mogą być pod tym względem gorsze. Dlatego w Katowicach realizujemy warte ok. 94 mln zł zadanie, którego celem jest uporządkowanie systemu gospodarowania wodami opadowymi oraz retencjonowanie tych wód – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.
Część ze zgromadzonej w zbiornikach retencyjnych wody można wykorzystać np. do podlewania zieleni miejskiej, czyszczenia kanalizacji czy mycia powierzchni ulic, placów i chodników. – Nasi pracownicy wykorzystywali do podlewania wodę np. ze zbiornika w Parku Boguckim o pojemności ponad dwunastu metrów sześciennych, w którym jest zmagazynowana woda z tak zwanej suchej rzeki. Tam też spływa woda z rynien ogrodnictwa. Ma on konstrukcję żelbetową i jest w nim zainstalowany automatyczny systemem pompowniczy – mówi Mieczysław Wołosz, dyrektor Zakładu Zieleni Miejskiej w Katowicach i podkreśla, że woda z powstających zbiorników ułatwi pracę zakładu w pielęgnacji zieleni miejskiej, bo znajdują się w różnych lokalizacjach miasta. – Mamy już dostęp do zbiorników w Piotrowicach, Szopienicach, a także przy ul. Dudy-Gracza – dodaje dyrektor.
Użycie wód opadowych do celów komunalnych to nie jedyne korzyści z realizacji inwestycji. Zbiornik retencyjny zatrzymuje okresowo nadmiar wód deszczowych spływających do kanalizacji, zabezpieczając tereny zagrożone podtopieniami przed zalewaniem i powodziami. – Inwestycja pozwoli zabezpieczyć narażone na zalewania części miasta, które w wyniku zmian klimatycznych i intensywnych opadów, coraz częściej są zagrożone występującymi podtopieniami. Zbiorniki retencyjne pozwolą także odciążyć system kanalizacyjny oraz oczyszczalnie ścieków. Dzięki rozwiązaniom technicznym polegającym na podczyszczaniu wód opadowych, zapobiegną zanieczyszczeniu środowiska naturalnego – wyjaśnia Anna Wilk z Katowickiej Infrastruktury Wodociągowo-Kanalizacyjnej Sp. z o.o.
Stan realizacji inwestycji
Z 25 planowanych zbiorników 8 jest już gotowych – w Piotrowicach, Szopienicach, przy ul. Dudy Gracza, Kruczej oraz Gospodarczej.
W styczniu ruszyły roboty budowlane na terenie osiedla Widok, w rejonie ulic Ksawerego Dunikowskiego i Jana Nepomucena Stęślickiego. Na tym obszarze wybudowane zostaną ponad trzy kilometry sieci kanalizacji deszczowej oraz dwa podziemne zbiorniki retencyjne. Pierwszy zbiornik o pojemności 565 metrów sześciennych zabudowany zostanie w Parku im. Alojzego Budnioka. Konstrukcję zbiornika stanowić będą, tzw. baterie, czyli 11 rur, każda o długości ponad 45 metrów. Drugi zbiornik o pojemności 1000 metrów sześciennych zostanie zabudowany przy garażach przy ulicy Jana Nepomucena Stęślickiego. W tym przypadku konstrukcję zbiornika stanowić będą baterie – zespół rur, w tym 7 sztuk o długości ok. 26 metrów oraz po jednej sztuce o długościach odpowiednio 24 metry, 19 metrów i ponad 13 metrów.
W styczniu ruszają również roboty budowlane zmierzające do zabudowy kolejnych zbiorników retencyjnych – baterii na terenie Dąbrówki Małej. W ramach tego przedsięwzięcia wykonana zostanie renowacja około kilometra istniejącej sieci kanalizacji deszczowej, wybudowanych zostanie blisko 300 metrów sieci kanalizacyjnych oraz 3 układy podziemnych zbiorników retencyjnych, które zapewnią stałe retencjonowanie wody na poziomie 35% do wykorzystania, np.: do podlewania zieleni miejskiej.
Ponadto w rejonie ulicy Kruczej trwa zabudowa zbiorników retencyjnych kanałowych wykonanych z rur o łącznej długości ponad 334 metrów. W styczniu został zamontowany jeden z trzech zbiorników planowanych do wykonania w ramach tej inwestycji. Przedsięwzięcie w tym rejonie obejmuje również budowę ponad 500 metrów kanału deszczowego. W planach jest także budowa urządzeń podczyszczających i budowa wylotów, w celu odprowadzenia wód do rzeki Kłodnicy.
Pod koniec grudnia 2020 r. zawarta została umowa na realizację kolejnej inwestycji. Zadanie ma na celu uporządkowanie wód opadowych i roztopowych na terenie Brynowa. W ramach inwestycji planowana jest przebudowa istniejącego wylotu kanalizacji deszczowej do rzeki Kłodnicy, przebudowa sieci kanalizacji deszczowej o łącznej długości ponad 540 metrów oraz budowa dwóch baterii podziemnych zbiorników retencyjnych – dolnego i górnego. Zbiornik retencyjny dolny o pojemności 819 metrów sześciennych zabudowany zostanie w terenie zielonym w rejonie ulic Tadeusza Kościuszki, Nasypowej, Kłodnickiej i Rzepakowej. Górny zbiornik o pojemności 673 metrów sześciennych powstanie w rejonie ulic Tadeusza Kościuszki i Kłodnickiej. Wykonawca robót przystąpi do ich wykonania jeszcze w tym miesiącu.
Zakończyły się również prace projektowe związane z zagospodarowaniem wód opadowych na terenie osiedla Zgrzebnioka i zabudową kolejnych baterii.
Zadania realizowane są w ramach dwóch etapów Projektu „Uporządkowanie systemu gospodarowania wodami opadowymi w Katowicach”. Powstanie 25 zbiorników o łącznej pojemności ok. 10 000 metrów sześciennych. Przedsięwzięcie obejmuje również budowę, przebudowę, renowację sieci kanalizacji deszczowej, a także budowę zjazdów i dróg manewrowych związanych z obsługą zbiorników. Inwestycja ma kosztować ok. 94 mln zł. Na realizację Etapu I Spółka Katowicka Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna Sp. z o. o. pozyskała dofinansowanie w wysokości ok. 34 mln zł. z Funduszu Spójności w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, działanie 2.1 Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska typ projektu 2.1.5 Systemy gospodarowania wodami opadowymi na terenach miejskich.
Monitoring sieci kanalizacyjnych
W Katowicach powstaje system umożliwiający monitoring istniejących sieci kanalizacyjnych. Jego podstawowym celem jest podniesienie sprawności działania sieci, zmniejszenie kosztów ich eksploatacji, skrócenie czasu lokalizacji i usuwania awarii oraz zebranie danych wspierających przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych w zakresie dalszej eksploatacji, remontów i rozbudowy sieci w mieście.
Na terenie istniejących przepompowni ścieków przy ulicy Marcina, ulicy Szarych Szeregów/Tartaczna oraz przy ulicy Borki zabudowane zostały trzy stacje pogodowe. Stacje pogodowe mają służyć do pomiaru intensywności i sumy opadów atmosferycznych, rozpoznawania typu opadów oraz pomiaru innych parametrów pogodowych. Stacje pogodowe składają się z czujnika opadu, wieloparametrowego czujnika meteorologicznego wraz z rejestratorem i systemem transmisji danych GSM/GPRS. Budowa systemu monitoringu sieci kanalizacyjnej obejmuje montaż łącznie 156 punktów pomiarowych monitorujących sieć kanalizacyjną w istniejących studniach / komorach kanalizacyjnych, w tym 61 punktów pomiaru objętościowego natężenia przepływu ścieków i 95 punktów pomiaru wysokości napełnienia kanałów.
Aktualnie prowadzone są roboty związane z renowacją studni-komór kanalizacyjnych wraz z wymianą włazów oraz zabudową zabezpieczeń antywłamaniowych na włazach, w których to studniach montowane są punkty pomiarowe.
Zadanie realizowane jest w ramach Projektu „Uporządkowanie gospodarki ściekowej w mieście Katowice – Etap III” dofinansowanego z Funduszu Spójności, w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014 – 2020.